Zakażenie szpitalne - jak dochodzić swoich praw?
Sprawy dotyczące zakażeń szpitalnych są trudne. Wynika to już chociażby z samego natury zakażenia, którego moment jest mniej "namacalny", a przez to trudniejszy do udowodnienia, niż ma to miejsce w przypadku innych błędów medycznych - złej diagnozy, błędu w czasie zabiegu operacyjnego czy też zastosowania niewłaściwego leczenia. Nie są to jednak sprawy niemożliwe do wygrania, a biorąc pod uwagę, iż zakażenie może mieć rozległe i bardzo negatywne skutki dla zdrowia pacjenta, nie należy rezygnować z dochodzenia swoich praw.
Wpis dotyczy zakażeń szpitalnych, na potrzeby wpisu przyjmuję, iż zakażenie nie skutkowało śmiercią pacjenta. Sprawy dotyczące zakażeń są z natury trudne, zasadne jest skonsultowanie każdego przypadku z prawnikiem przed podjęciem jakichkolwiek działań!
Uprawnienia pacjenta.
Zanim zacznę rysować drogi dochodzenia roszczeń przez zakażonego w szpitalu pacjenta - wpierw opiszę jakie prawa w ogóle mu przysługują. Przed rozpoczęciem sprawy dobrze wiedzieć czego można się w jej ramach domagać.
Możemy wskazać trzy najbardziej podstawowe rodzaje roszczeń przysługujących pacjentowi, który doznał zakażenia - to odszkodowanie, zadośćuczynienie i renta.
Odszkodowanie to naprawienie szkody, jakiej doznał pacjent zakażony. Odszkodowanie obejmuje wynikłe z zakażenia "straty". W grę wchodzić tutaj mogą koszty zakupu leków, koszty opieki nad osobą zakażoną (i to nawet wtedy, gdy opieka sprawowana była nieodpłatnie przez najbliższych osoby zakażonej!) czy utracony przez osobę zakażoną zarobek.
Zadośćuczynienie to pieniężne odszkodowanie za krzywdę, której wskutek zakażenia doznał pacjent. Zadośćuczynienie rekompensować ma ból fizyczny oraz cierpienia psychiczne, wynikające z zakażenia. O ile odszkodowanie ma bardzo precyzyjny charakter i jego wyliczenie zazwyczaj nie sprawia problemu, o tyle z zadośćuczynieniem sprawa jest trudniejsza. O sposobach ustalania wysokości zadośćuczynienia pisałem tutaj: http://adwokatmarczak.pl/artykuly/wysokosc-zadoscuczynienia-w-razie-uszkodzenia-ciala-lub-wywolania-rozstroju-zdrowia/
Renta zostanie przyznana, gdy poszkodowany wskutek zakażenia utraci całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, zwiększą się jego potrzeby lub zmniejszą - jego widoki na przyszłość.
Jak dochodzić swoich praw?
W pierwszej kolejności powinniśmy zwrócić się do szpitala, który uważamy za winny zakażenia z pisemnym żądaniem zapłaty konkretnych, precyzyjnie wskazanych, kwot tytułem odszkodowania, zadośćuczynienia czy też renty. Warto w tym miejscu zażądać również wskazania przez szpital ubezpieczyciela, z którym szpital zawartą miał w czasie, w którym doszło do zakażenia, umowę ubezpieczenia OC.
Następnie staniemy przed wyborem drogi postępowania - możemy skierować sprawę do właściwej Wojewódzkiej Komisji do spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych albo - wystąpić do sądu z klasycznym powództwem cywilnym.
Postępowanie przed Wojewódzką Komisją ds. Orzekania
o Zdarzeniach Medycznych.
O tym rodzaju postępowania pisałem już szczegółowo we wcześniejszych artykułach. Wpisy te znajdziecie Państwo tutaj:
http://adwokatmarczak.pl/artykuly/blad-lekarski-postepowanie-przed-wojewodzka-komisja-ds-orzekania-o-zdarzeniach-medycznych/
http://adwokatmarczak.pl/artykuly/blad-lekarski-postepowanie-przed-wojewodzka-komisja-ds-orzekania-o-zdarzeniach-medycznych-czesc-druga-2/
Zaletami postępowania przed Komisją są jego prostota oraz niskie koszty. Wady to brak gwarantowanego zaspokojenia naszych roszczeń, nawet w przypadku korzystnych orzeczeń Komisji - propozycje odszkodowania czy zadośćuczynienia składane przez szpitale są bowiem zazwyczaj rażąco niskie a przez to całkowicie nie do zaakceptowania przez poszkodowanego (proszę pamiętać o oświadczeniu o odrzuceniu propozycji!). W związku z powyższym trudno jednoznacznie polecić postępowanie przed Komisją.
I postępowanie sądowe...
Postępowanie sądowe wiąże się z większym ryzykiem niż wspomniane wyżej postępowanie przed Wojewódzką Komisją ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych. Wynika to ze skali samych jego kosztów - i możliwości obciążenia pacjenta (powoda) opłatą od pozwu, kosztami zastępstwa w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika czy też chociażby - kosztami opinii biegłych. Zaletą jest natomiast to, że w przypadku korzystnego rozstrzygnięcia to sąd ustali wysokość należnych nam świadczeń.
Najczęściej spotykanym w praktyce przypadkiem jest pozwanie szpitala oraz ubezpieczyciela. Możliwe są również inne przypadki - jak pozwanie samego szpitala czy też samego ubezpieczyciela, wszystko zależy od okoliczności konkretnego przypadku. Ta ostatnia opcja jest jednak zawsze ryzykowna w związku z możliwością wyczerpania się ubezpieczenia i związanym z tym brakiem odpowiedzialności ubezpieczyciela.
O technicznych wymogach pozwu napiszę w jednym z kolejnych artykułów. Teraz odpowiedź na inne istotne pytanie - co i jak udowadniać w sprawie roszczenia wynikającego z zakażenia szpitalnego?
W toku tego rodzaju sprawy powinniśmy wykazać, że:
1. do zakażenia doszło w pozwanym szpitalu,
2. oraz że szpital ponosi winę za to zakażenie,
3. oraz jaki był zakres bólu i cierpienia zakażonego (przy dochodzeniu zadośćuczynienia), jakie koszty poniósł zakażony oraz jakiego wymiaru czasowego opieki wymagał, okoliczność, iż zakażony utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, że zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły jego widoki na przyszłość itd. (odszkodowanie/renta),
4.oraz że między zakażeniem a elementami wskazanymi w pkt 3 występuje związek przyczynowy.
Jak udowodnić powyższe? Przecież nikt nie złapał za rękę chirurga z "brudnym" skalpelem.
W większości przypadków konieczne jest zgromadzenie w aktach sprawy dokumentacji z leczenia zakażonego pacjenta (wielokrotnie - nie tylko w pozwanej placówce!), dokumentacji dotyczącej warunków sanitarnych w szpitalu (np. z działalności komitetu i zespołu kontroli zakażeń szpitalnych) oraz wreszcie - przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu epidemiologii (wniosek powinien zgłosić powód czyli zakażony pacjent!). Przydatne mogą okazać się również zeznania świadków, faktury oraz rachunki czy opinia biegłego psychologa (wysokość poniesionych kosztów, zakres bólu i cierpienia).
I na zakończenie...
Dla porządku dodam, iż możliwe jest w związku z zakażeniem złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa. Zainicjuje to postępowanie karne.
Autor: adwokat Maciej Marczak
Autor nie bierze odpowiedzialności za skutki zastosowania w praktyce informacji wynikających z powyższego artykułu. Autor wskazuje, iż zasadnym jest skonsultowanie się z prawnikiem – adwokatem bądź radcą prawnym przed podjęciem jakichkolwiek działań prawnych. Powyższy artykuł stanowi jedynie zarys bardzo szerokiej i złożonej kwestii prawnej. Prawa autorskie zastrzeżone.