Odszkodowanie i zadośćuczynienie za wypadek na basenie.

Czy właściciel basenu ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki poślizgnięcia się?

Baseny, aquaparki czy termy kojarzą się z chwilą przyjemnego odprężenia, stanowiąc popularne miejsca spędzania wolnego czasu, zwłaszcza w okresie wiosennym i letnim. Niestety, nie są rzadkością sytuacje, w których korzystający z wyżej wskazanych przybytków doznają na ich terenie kontuzji. Skutkiem zwykłego poślizgnięcia może być stłuczenie, skaleczenie, złamanie, a nawet bardziej poważne urazy, w szczególności o charakterze neurologicznym (wskutek np. uderzenia głową o posadzkę). Warto wiedzieć na jakiej zasadzie podmiot prowadzący kąpielisko odpowiada za mające na nim miejsce zdarzenia rodzące szkody, w tym - czy możemy w ich przypadku skutecznie ubiegać się od takiego podmiotu odszkodowania bądź zadośćuczynienia. 

Zasada odpowiedzialności.

Może się wydawać, że podmiot prowadzący basen, aquapark czy termy, nie odpowiada za skutki naszego poślizgnięcia, z wyłączeniem sytuacji, w których wynika ono z jego oczywistej winy. Jak bowiem można by przyjmować, że ktoś musi zapłacić za nasz niefortunny krok na wilgotnym podłożu, na który nie miał żadnego wpływu? Tymczasem, w orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego przyjmuje się, że odpowiedzialność prowadzącego basen (aquapark itd.) oparta jest na tzw. zasadzie ryzyka.

Zasada ta zdefiniowana została w przepisie art. 435 par. 1 Kodeksu cywilnego. Z przywołanej regulacji wynika, iż prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka oparta jest na założeniu, że samo funkcjonowanie opisanego wyżej przedsiębiorstwa lub zakładu stwarza niebezpieczeństwo wyrządzenia szkody, niezależnie od działania lub zaniechania prowadzącego owo przedsiębiorstwo czy zakład. Jest to więc odpowiedzialność zaostrzona.

Prowadzenie działalności gospodarczej w postaci basenu uznawane jest przez sądy właśnie za prowadzenie przedsiębiorstwa wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody. Wykorzystanie sił przyrody umożliwia m.in. doprowadzanie, oczyszczanie czy też podgrzewanie wody, basen nie byłby w stanie funkcjonować i przynosić zysków jego właścicielom bez zastosowania odpowiednich sił przyrody. Przy czym istotne jest to, że przesłanka "ruchu przedsiębiorstwa" odnosi się do funkcjonowania przedsiębiorstwa jako całości, a nie do ruchu jego poszczególnych elementów (urządzeń). 

Kiedy należy się odszkodowanie lub zadośćuczynienie?

Poszkodowanemu, który wskutek poślizgnięcia na basenie doznał szkody, należy się zatem odszkodowanie lub zadośćuczynienie, bez względu na winę podmiotu prowadzącego tego rodzaju przybytek. Nie jest więc konieczne wykazywanie np. nieprawidłowego zabezpieczenia powierzchni udostępnionej klientom czy też chociażby - niewłaściwego usuwania zalegającej w szlakach komunikacyjnych wody. Poszkodowany musi wyłącznie udowodnić, iż jego szkoda w ogóle miała miejsce i pozostaje w związku przyczynowym z ruchem przedsiębiorstwa. 

Bez znaczenia będzie tutaj to, że do wypadku doszło w szatni, a nie bezpośrednio na pływalni. Samo oznakowanie basenu, w szczególności typowe komunikaty "uwaga ślisko", także nie odgrywa żadnej roli.

Wyłączenia odpowiedzialności.

Jak już wskazano, podmiot prowadzący basen może zwolnić się z odpowiedzialności w sytuacji, gdy szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Do wyłączenia odpowiedzialności może dojść zatem np. w przypadku poruszania się przez klienta biegiem po terenie basenu. Przy częściowej winie poszkodowanego (przyczynieniu się) stosowne odszkodowanie podlegać będzie miarkowaniu. Wykazanie powyższych okoliczności (siły wyższej, wyłącznej bądź częściowej winy itd.) obciąża podmiot prowadzący basen.

Co mi się należy?

Za wynikłą z poślizgnięcia na basenie szkodę można domagać się zarówno odszkodowania (za szkody materialne) jak i zadośćuczynienia (za krzywdę - ból i cierpienia psychiczne).

Autor: adwokat Maciej Marczak

Autor nie bierze odpowiedzialności za skutki zastosowania w praktyce informacji wynikających z powyższego artykułu. Autor wskazuje, iż zasadnym jest skonsultowanie się z prawnikiem – adwokatem bądź radcą prawnym przed podjęciem jakichkolwiek działań prawnych. Powyższy artykuł stanowi jedynie zarys bardzo szerokiej i złożonej kwestii prawnej. Prawa autorskie zastrzeżone.